به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» از تهران، حضرت آیت الله محسن مجتهد شبستری، امروز در آیین تجلیل از پژوهشگران برتر مدرسه علمیه ایروانی، با بیان این که در روایات فراوانی از علم تعبیر به حیات شده است، اظهار داشت: خداوند متعال در آیه 24 سوره مبارکه انفال می فرماید «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا استَجيبوا لِلَّهِ وَلِلرَّسولِ إِذا دَعاكُم لِما يُحييكُم؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید! دعوت خدا و پیامبر را اجابت کنید هنگامی که شما را به سوی چیزی می‌خواند که شما را حیات می‌بخشد!» در این آیه از عبارت لما یحییکم، تفسیر به علم شده است و امر حیات بخش عبارت از علم است و روایات فراوانی موید حیات بخش بودن علم است.

وی ادامه داد: شاید برای برخی مراد از علم، مطالعه و یاد گرفتن صوری باشد ولی معانی درست و دقیق علم عبارت از تحصیل علم و تعلیم و تعلّم به همراه تحقیق و پژوهش است. و اهل بیت(علیهم السلام) همواره در مقام تعلیم به اصحاب و یاران شان، روش تحقیق و پژوهش را نیز به آنان یاد می دادند.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: یکی از اصحاب می گوید پایم خورد به زمین و ناخن پای من قطع شد، سپس مراره را روی آن گذاشتم و زمانی که خدمت امام صادق(ع) رسیدم عرض کردم یابن رسول الله(ص) من هنگام وضو که پایم را به اصطلاح گچ گرفته ام، چه باید بکنم؟ حضرت فرمود؛ خداوند در دین اسلام حرجی قرار نداده است، پس بر روی همان پارچه یا گچ مسح کن. در این مسئله امام(ع) روش تحقیق را به شاگردانش یاد می دهند.

وی افزود: زراره به امام صادق(ع) عرض می کند؛ من در بعضی از امور معامله مغمون شدم و غبن هم مایه ضرر شده است. در اینجا حضرت می فرماید لا ضرر و لاضرار فی الاسلام! اینجا خیار غبن وجود دارد و می توانی معالمه را فسخ کنی. و نظایر این روایات زیاد است و حضرات معصومین(ع) با استدلال راه تحقیق و پژوهش را به اصحاب شان یاد می دهند.

تولیت مدرسه علمیه ایروانی تهران گفت: این که باب اجتهاد در شیعه مفتوح است بر اساس همین اصل است. ولی این طور نیست که ما در هر زمینه ای بتوانیم احکام الهی را تغییر بدهیم. تغییر حکم در شرایط خاصی است یعنی اعمال عناوین ثانویه. و این طور نیست که ما بتوانیم همه اصول اسلام را تغییر بدهیم.

وی بیان داشت: تغییر احکام با توجه به شرایط و تغییر موضوع صورت می گیرد. مثلا خونی که ارزش نداشت، و اگر کسی در سانحه رانندگی احتیاج به خون داشت این طور نبود که خون را بفروشند، بخرند و تزریق کنند و خرید و فروش آن را حرام می دانستند. ولی بعدا معلوم شد که خرید و فروش خون در برخی موارد لازم است و جنبه حیاتی دارد بنا بر این موضوع عوض شد و به تبع آن حکم هم عوض شد و این طور نیست که ما بتوانیم در اصول ثابت اسلام تغییر و تحول ایجاد کنیم.

 آیت الله مجتهد شبستری با بیان این که عالم به زمان بودن، سبب از بین رفتن شبهات می شود، اظهار داشت: مقام معظم رهبری  دو مسئله‌ی «تولید علم» و «انقلابی بودن» را برای طلاب عزیز لازم می دانند و مسئله تولید علم یعنی با استفاده از منابع علوم اسلامی، نسبت به مسائل روز جامعه تولید علم صورت بگیرد.

وی در پایان خطاب به طلاب گفت: شما به عنوان مبلغان اسلام، ورثه انبیا و شاگردان مکتب امام صادق(ع) باید هم عالم و هم مزکّی باشید و دروس حوزوی را به جد و با سرعت و با دقت بخوانید و عالم به زمان باشید و تزکیه نفس کنید تا مربّی باشید. 313/42